Blue Origin, firma kosmiczna założona przez Jeffa Bezosa, dołączy do programu lądowania księżycowego NASA – konkurując ze SpaceX Elona Muska w opracowaniu statku kosmicznego przeznaczonego do przewożenia astronautów na powierzchnię Księżyca.
NASA ogłosiła w piątek, że Blue Origin będzie pracować nad przygotowaniem koncepcji lądownika Blue Moon do misji nazwanej Artemis V, która ma wystartować już w 2028 roku. Artemis V byłaby trzecią z serii misji w ramach programu księżycowego NASA zakładającą lądowanie ludzi na Księżycu.
Blue Origin opracuje swój lądownik księżycowy wraz z partnerami Lockheed Martin, Draper, Boeing, Astrobotic i Honeybee Robotics.
W sumie cena programu rozwoju lądownika księżycowego Blue Origin jest prawdopodobnie warta ponad 7 miliardów dolarów. Kontrakt jest wart około 3,5 miliarda dolarów, jak twierdzi Jim Free, zastępca administratora NASA ds. rozwoju systemów eksploracyjnych.
A „Blue Origin wnosi znacznie więcej niż 3,4 miliarda dolarów w ramach tych wysiłków”, powiedział John Couluris, wiceprezes firmy ds. transportu księżycowego, podczas piątkowej odprawy prasowej.
„Chcemy ustanowić trwałość prac nad podróżami na Księżycu i chcemy zapewnić stały dostęp do Księżyca” — dodał administrator NASA Bill Nelson. „Mając to na uwadze, samo Blue Origin wnosi ponad 50% całkowitego wysiłku, aby nie tylko sfinalizować tę misję, ale także zapewnić jej trwałość”.
SpaceX otrzymał pierwszy kontrakt na lądownik księżycowy – wart 2,9 miliarda dolarów – w kwietniu 2021 r., powołując firmę do opracowania wersji nadchodzącego statku kosmicznego Starship dla misji NASA Artemis III. Lądownik ma wystartować już w 2025 roku.
Nie jest jasne, czy NASA i SpaceX dotrzymają tego terminu. Starship eksplodował w zeszłym miesiącu po inauguracyjnej próbie uruchomienia.
Blue Origin od lat walczy o rolę w kontraktach na lądownik księżycowy Artemis, zwany Human Landing System. Po tym, jak SpaceX otrzymał kontrakt na 2021 rok, Blue Origin pozwał rząd USA, twierdząc, że NASA niesprawiedliwie faworyzuje SpaceX i argumentując, że agencji kosmicznej lepiej służyłoby finansowanie zarówno planów SpaceX, jak i Blue Origin dotyczących opracowania pojazdów zdolnych do lądowania na Księżycu.
Sędzia ostatecznie orzekł przeciwko Blue Origin, chociaż NASA zobowiązała się później do zwiększenia liczby firm z kontraktami na lądowniki księżycowe do dwóch.
NASA od początku mówiła, że ma nadzieję, że więcej niż jedna firma będzie pracować nad rozwojem lądowników księżycowych zdolnych do przenoszenia ludzi. Ale po przyznaniu SpaceX kontraktu z jednego źródła, agencja kosmiczna wielokrotnie podawała jako powód koszty. Kongres przydzielił NASA o około 2 miliardy dolarów mniej niż żądał w roku podatkowym 2021.
Ale NASA otrzymała niewielką podwyżkę na Human Landing System w roku podatkowym 2022 – 150 milionów dolarów więcej niż zażądała na program lądowania na Księżycu.
Mimo to NASA przyznała SpaceX kolejną opcję kontraktu w listopadzie, otwierając firmie drogę do dostarczenia lądownika księżycowego dla misji Artemis IV, zaplanowanej na 2027 rok. Ta umowa została wyceniona na około 1,15 miliarda dolarów.
Piątkowe ogłoszenie oznacza zmianę dla programu, oficjalnie dodając drugiego dostawcę lądowników na Księżycu, aby konkurować ze SpaceX w misjach poza Artemis V.
